اگنا- مدیر عامل پست گفت: اگر چه در بسیاری از کشورهای صنعتی تنها با در اختیار داشتن یک دستگاه رایانه همراه و یک تلفن همراه میتوان کسبوکاری سودآور به راه انداخت اما حملونقل کالاهای فیزیکی تنها از طریق یک سیستم حملونقل اثربخش میتواند موفق باشد.
به گزارش آژانس خبری دولت الکترونیک (اگنا) به نقل از خبرگزاری تسنیم، حسین مهری در مقالهای با عنوان “نقش پست در توسعه کسبوکارها” با بیان اینکه برخلاف بسیاری از تأسیسات تمدن جدید، ‘پست’ از قدیمیترین نهادهای بشری و اولین سازمان ارتباطی جهان است، اظهار کرد: این نهاد برای تأمین یکی از حیاتیترین نیازهای انسان یعنی برقراری ارتباط به وجود آمده و روز به روز در لایههای زندگی فردی و اجتماعی بشر ریشه دوانده است. همین موضوع سبب شده تا امروزه پست عامل مهمی در امر توسعه جوامع به شمار رود.
وی عنوان کرد: شبکه پستی به عنوان یکی از زیرساختهای مهم کشور بستری فعال برای بهرهبرداریهای گوناگون ارتباطی، تجاری، فرهنگی، اطلاعرسانی و سیاسی بوده و نقش آن به عنوان عامل واسط در برقراری تعامل و ارتباط بین مردم و نهادهای حکومتی و اجتماعی روز به روز گسترش مییابد.
مدیر عامل پست گفت: در دنیای الکترونیکی هر روز یک مفهوم یا پیشرفت الکترونیکی جدید عرضه میشود اما بیشک یک سوی تأثیر این موج در حال رشد تکنولوژی، اتکاء آن به سیستمهای توزیع فیزیکی است. اطلاعات از طریق دنیای اینترنت قابل دیجیتالی شدن و انتقال در مسافتهای طولانی است اما کالاها باید از طریق سیستمهای حملونقل فیزیکی جابجا شده و در آدرسهای واقعی، توزیع گردند.
او افزود: بر این اساس رشد آینده اقتصاد به طور مستقیم وابسته به ظرفیت شبکههای توزیع فیزیکی است. مطالعات تجربی از بخش پستی کشورهای در حال توسعه و در حال گذار، حاکی از آن است که بین توسعه بخش پستی و پیشرفت و توسعه کشورها، رابطه همبستگی وجود دارد. در کشورهای توسعه یافته نقش پست در جامعه بسیار ملموس و کاملاً حیاتی است و تقریباً همه مردم این کشورها هر روز با ادارات پست سر و کار دارند طوریکه تعامل بین مردم و متصدیان پستی به ایجاد ارتباطات نزدیکی بین آنها منجر شده است.
وی خاطر نشان کرد: در اقتصاد توسعه یافته دنیا، حضور پست در زندگی اجتماعی آنچنان پررنگ است که حجم مبادلات پستی میتواند به عنوان معرف میزان تحرک و فعالیت یک جامعه و معیاری برای برآورد میزان رشد و توسعه آن باشد. پست نشاندهنده میزان فعالیتهای صنعتی، تحرک بازرگانی، توسعه اقتصادی و برآورد کننده تولید در بخش خدمات و در عین حال بیانگر عمق و ریشه جریان فعالیتهای فکری، علمی و فرهنگی یک جامعه است.
رئیس هیات مدیره پست گفت: مستندات منتشره از سوی بانک جهانی نیز مؤید این نکته است که بین سرانه مرسولات پستی کشورها با سرانه تولید ناخالص ملی آنها ارتباط وجود دارد. در واقع وجود یک نظام پستی اثربخش به منظور توزیع اطلاعات، ارتقاء و رشد کسبوکارهای کوچک و ارتباط جغرافیایی مردم در نقاط دوردست، حیاتی است. به این ترتیب پست به عنوان یک عامل زیربنایی در بسیاری از حوزههای زندگی اجتماعی نقشی اساسی ایفا نموده و جزء لاینفک جوامع شده است.
*نقش و کارکردهای پست به عنوان یک نهاد ارتباطی در جامعه*
مهری با بیان اینکه در جوامع امروزی نقش پست از نظر ارتباطات نقشی زیربنایی است، تصریح کرد: پست در تقسیم کار اجتماعی و اقتصادی نقش حیاتی داشته و کارکرد یا عدم کارکرد صحیح آن میتواند اثرات قابل توجهی را در تمامی ابعاد زندگی یک کشور بر جای گذارد. نقش و جایگاه فعالیتهای پستی در نظام اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جوامع محرز بوده و مطالعات صورت گرفته زمینههای کارکرد پست در هر بخش را مشخص و تبیین کرده است.
وی گفت: پست در نظام اجتماعی با توزیع بهینه امکانات پستی در سراسر کشور برای ایجاد بهرهمندی از ابراز فرصتها و امکانات ارتباطی در تامین عدالت اجتماعی مؤثر بوده و با تلاش مستمر در جهت توسعه شیوه مکاتبه از طریق شبکه پستی به جای مراجعه مستقیم افراد به سازمانها و ارگانهای خدمات دهنده، بسیاری از آسیبهای اجتماعی و ناکارآمدی و فساد اداری را کاهش داده است.
او افزود: پست به عنوان یک بنگاه ارائه کننده خدمت با تنوع خدمات، سهولت دسترسی، تعرفههای مناسب، ارتقاءکیفیت خدمات و امنیت پیامها میتواند سطح رضایتمندی جامعه را تا حدی زیادی ارتقاء دهد. حضور مطمئن و شناخته شده کارکنان پست در مکانهای مسکونی، تجاری و اداری و جلوگیری از تعدد مراجعات افراد به این مکانها برای ارائه خدمات، تاثیر بسزایی بر افزایش بهرهوری ملی و تامین امنیت شهروندان دارد. در واقع پست به عنوان عامل تسهیل کننده ارائه خدمات به شهروندان و تامین کننده رفاه و آسایش آنان عمل کرده و قادر است تا از طریق برقراری ارتباط مردم با دستگاههای دولتی، مانع مراجعه حضوری افراد و افزایش ترافیک و سفرهای درون شهری شود.
معاون وزیر ارتباطات اذعان کرد: در نظام اقتصادی، پست به عنوان زیرساختی اقتصادی و اجتماعی، شبکهای ارتباطی را برای جابجائی هرگونه مرسوله فراهم کرده و در مناسبات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مشارکت دارد. در کشورهایی که خدمات پستی به نحو شایسته و قابل اطمینان ارائه نمیشود، مردم مجبورند از سایر شیوههای ارتباطی گرانتر استفاده کنند که هزینه سنگین اجرائی و سرمایهگذاری را بر اقتصاد کشور تحمیل میکند. سهم پست در ایجاد اشتغال و نسبتی که از تولید ناخالص داخلی (GDP) به خود اختصاص میدهد نیز قابل توجه است.
وی افزود: در عین حال که نمیتوان میزان و حجم سرمایهگذاری اقتصادی در این بخش از زیرساختهای اقتصادی را نادیده گرفت. بخشی از خدمات پستی از نوع انحصار طبیعی است؛ انحصاری که برای صرفهجویی در مقیاس تولید و به دلیل نزولی بودن هزینه متوسط تولید هر کالا یا خدمت در دامنه وسیعی از تولید شکل گرفته است. از این رو، در این بازار هر چقدر میزان بیشتری از تقاضا و ترافیک پستی جامعه جذب شود، هزینه متوسط تولید کاهش مییابد و قادر خواهد بود قیمتهای کمتری از مشتریان دریافت کند.
مدیر عامل شرکت پست گفت: در نظام فرهنگی، شبکه پستی از طریق ارتقاء کیفیت خدمات، امانتداری، حفظ و حراست و توزیع مرسولات، با جلب اعتماد عمومی، ضمن ارتقای ارزشهای ملی و مذهبی، سنتهای حسنه و هنجارهای جامعه را گرامی داشته و از طریق انجام خدمات در زمینه انتقال مرسولات فرهنگی (کتب،نشریات، …) و نیز چاپ و انتشار تمبر به مناسبتهای ملی و مذهبی و بزرگداشت مفاخر و مشاهیر، جاذبههای طبیعی و میراث فرهنگی، نقش شایان توجهی را ایفا مینماید. همچنین با اتخاذ سیاستهای خاص تعرفهای در زمینه جابجایی مرسولات فرهنگی هزینههای مربوط به آموزش و توسعه فرهنگی جامعه را تقلیل داده و تأثیر مفیدی در ارتقاء فرهنگی جامعه دارد.
یکی از مهمترین کارکردهای پست در هر کشور بهرهگیری از توانمندیها و قابلیتهای آن در اداره امور جامعه به وسیله حکومتهاست. به گزارش تـسنیـم حسین مهری با اعتقاد به این موضوع در ادامه گفت: در نظام سیاسی، پست در نقش سازمانی است که دولتها خدمترسانی و تأمین رفاه اجتماعی جامعه را در بستر این سازمان محقق میبینند. جایگاه پست در نظام سیاسی در حوزههای “ارتباط دوسویه حکومت – مردم”، “ارتباط دو سویه سازمانهای غیردولتی – مردم” و ارتباط دو سویه بینالمللی “حکومتها- مردم” قابل بررسی است.
وی افزود: پست با ارائه خدمات نیابتی سازمانهای دولتی و غیردولتی و ایفای نقش رابطبین واحدهای ارائه کننده خدمات با متقاضیان دریافت این گونه خدمات، علاوه بر ایجاد تسهیلات در دسترسی به خدمات، عموماً موجب کاهش در هزینههای مربوط به ارائهکنندگان و دریافتکنندگان خدمات میگردد. این ویژگی و کمک به کاهش هزینههای دیگر بخشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی موجب میشود که پست به صورت نامحسوس در افزایش بهرهوری ملی تأثیر مثبت داشته باشد.
معاون وزیر IT گفت: شبکه پست کشور این توانایی را دارد که با ارائه خدمات به بخشهای دولتی و غیر دولتی به صورت تخصصی هزینههای آنها را کاهش داده و از پرداختن سازمانها به فعالیتهای غیرمرتبط با اهداف سازمانی جلوگیری نماید. همچنین با این اقدام مراجعات مردم به آن ها را کاهش دهد.
او به توسعه فعالیتهای پستی و اثرات آن در سطح ملی اشاره کرد و گفت: کاهش هزینههای و افزایش بهرهوری ملی، جلوگیری از دوباره کاریها و تسهیل در امور اداری، تحول در نظام اداری و ایجاد شرایط لازم برای تصمیمگیری مدیران اجرایی به جای درگیر شدن با امور جاری، صرفهجویی در مصرف زمان و انرژی مراجعهکنندگان به سازمانهای دولتی و غیردولتی، کاهش حجم دولت در حوزه تصدیگری، آزادسازی و صرفهجویی در منابع مالی و نیروی انسانی دولت، کاهش سفرهای شهری و برونشهری و حفظ محیط زیست (بهرهوریسبز) و توانمندیهای شبکه پستی در توسعه کسبوکار بخشی از این اثرات است.
مهری خاطر نشان کرد: پست بیشک گستردهترین و حرفهایترین شبکه ارتباطات فیزیکی در کشور است که با شبکه توزیع بیبدیل خود تا پایینترین لایههای کشور در نقاط روستایی نفوذ و گسترش دارد. این شبکه همچنین از طریق ارتباط و تعامل مستمر با کشورهای عضو اتحادیه پستی جهانی، به عنوان بخشی از شبکه پستی جهانی، امکان ارائه خدمات متقابل در سطح جهان را فراهم میآورد. شبکه پستی خدمات متنوعی را به آحاد جامعه عرضه مینماید.
او ابراز کرد: امروزه متناسب با تغییر سبک زندگی مردم و ارزشمندتر شدن زمان، همچنین تغییر در مناسبات بازار و ظهور و حضور فناوریهای نوین، امکان طراحی و ارائه خدمات نوین پستی فراهم آمده است که طبعاً توان این شبکه را برای برآورده نمودن و مرتفع کردن نیازهای بیشتری از جامعه افزایش میدهد.
وی افزود: شبکه پستی در راستای توسعه خدمات خود و برای تأمین شرایط مناسب در پاسخ به این نیازها اقدامات گستردهای در خصوص بهرهبرداری از فناوریهای نوین و راهاندازی شبکههای کاری فیزیکی و مجازی انجام داده است. پیشرفتهای اخیر در تکنولوژی، فرصتهای بزرگی برای توسعه و گسترش خدمات پستی فراهم نموده است. ادغام شبکه پستی و شبکههای دیجیتالی با رویکرد همافزایی، از جمله این فرصتهاست.
رئیس هیات مدیره پست ترکیب نقاط قوت خدمات سنتی پست با انعطافپذیری و سرعت رسانههای الکترونیکی را موجب توسعه دامنه جدیدی از خدمات برای کشف نیازهای مشتریان در خدمات ارتباطی با ارزش افزوده بالا دانست و گفت: خدماتی مثل ادغام همافزایانه خدمات خرده فروشی و شبکههای توزیع، خصوصاً در حوزه کسبوکار الکترونیکی توسط پست در حال توسعه است و قطعاً خدمات متعدد و متنوعی در آینده اضافه خواهد شد.
وی افزود: زیرساختهای قوی پست میتوانند رشد اقتصادی جدیدی را در کشور پشتیبانی نمایند. به عنوان مثال از طریق تدارک خدمات پست مالی گسترده، میتوان فرآیند پرداختهایی را که اغلب مانعی برای سرعت و قابلیت اعتماد سیستم هستند، تسهیل نمود. از طریق شبکه توزیع حسابهای جاری و پرداخت مستقیم در بازار خرده فروشی پست، زیرساخت پستی یک کانال پرداختی در دسترس و ایمن برای فعالیتهای مرتبط با تجارت الکترونیک فراهم مینماید.
او گفت: از خدمات پستی به عنوان یک شخص ثالث معتبر برای بیمه مبادلات کالاها و پرداختهایی که بین فروشندگان و خریداران با سرعت، امنیت و اعتماد صورت میگیرد، استفاده میشود و سرانجام بخش پست از طریق شبکههای خرده فروشی گسترده خود قادر است تا نقاط دسترسی فیزیکی بسیاری در دنیای مجازی اینترنت برای مشتریان بالقوهای که از حوزههای دیگر تجارت محروم شدهاند، فراهم نماید.
مهری عنوان کرد: امروزه پست در دنیا با گسترش فعالیتهای تجاری، یک انشعاب جدید در رشد کلی اقتصاد و توسعه پایدار ایجاد نموده است. همچنین ادارات پست از طریق گرههای اینترنتی برای جستجو، خرید و دریافت اجناس، تجارت الکترونیک را توسعه دادهاند. بنابراین طرز تلقی جدید از کارکردهای نوین شبکه ارتباطی پست در حال ظهور است و پتانسیل توسعه در این نقش جدید، فرصتی مناسب و نامحدود برای تقویت روابط متقابل بین ارتباطات فیزیکی و دیجیتالی فراهم آورده است.
او خاطر نشان کرد: پست اکنون با شناخت موقعیت خود، در تعامل با سه جریان عمده اقتصادی به نامهای اطلاعات، کالاها و پول است. خدمات پستی از طریق طرحریزی راه حلهای یکپارچه برای مدیریت این جریانها، نقش عمدهای در اقتصاد جدید ایفا مینمایند. از سوی دیگر بررسی کلی حوزه کسبوکار و بنگاههای اقتصادی حاکی از آن است که خدمات پستی در کانون سه بازار عمده قرار دارند. در واقع گستره فعالیت پست و خدمات آن در سه بخش اصلی از کسبوکار، زمینه فعالیت دارند. این سه بخش شامل بازار خدمات ارتباطی، بازار خدمات تبلیغاتی و بازار خدمات حملونقل فیزیکی و پشتیبانی است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه هر چند ظهور و گسترش فناوری اطلاعات قواعد حاکم بر خدمات ارتباطی را در عصر حاضر دگرگون و نقش خدمات سنتی پست را در این بازار کمرنگ نموده است، گفت: اما پست با شبکه گسترده و فراگیر خود به عنوان یک پیمانکار مکمل و مؤثر در عرصه کسبوکار، جایگاه ویژهای در بازار خدمات ارتباطی پیدا کرده است. در واقع فناوریهای نوین فرصت ایجاد بازارها و ترافیکهای جدیدی را برای پست فراهم کرده است.
وی افزود: پست در بازار خدمات تبلیغاتی با ارائه سرویسهایی متنوع به عنوان تسهیل کننده تبلیغات مستقیم درآمده است. به جرأت میتوان گفت پست به صورت یک ابزار نیرومند برای تبلیغ کالاها و محصولات سازمانها و نهادهای اقتصادی عصر حاضر به شمار میرود. توان فیزیکی پست، زمینه حضور این صنعت در بازار خدمات حملونقل فیزیکی و پشتیبانی را نیز فراهم نموده است.
او بیان کرد: خدمات حملونقل کالا و اجناس، امروزه در قالب یک صنعت تجاری کامل در آمده است. شرکتهای پستی بزرگ دولتی و خصوصی در کشورهای توسعه یافته با شناسایی نیازهای مختلف مشتریان دست به ایجاد خدمات متنوعی زدهاند. با گسترش فناوری اطلاعات و سهولت ارتباطات در مناطق مختلف دنیا، صنعت پست نیز دچار تحولات اساسی شده است.
مهری عنوان کرد: اگر چه در بسیاری از کشورهای صنعتی تنها با در اختیار داشتن یک دستگاه رایانه همراه و یک تلفن همراه میتوان کسبوکاری سودآور به راه انداخت اما حملونقل کالاهای فیزیکی تنها از طریق یک سیستم حملونقل اثربخش میتواند موفق باشد. این سیستم با پیشینه تاریخی چند هزار ساله و جهانی، در ارگانی به نام پست تعریف شده است.
وی افزود: با توجه به مباحثی که در بحث زنجیره ارزش حوزه کسبوکار مطرح گردید و ظرفیتها و توانمندیهای تشریح شده در بخش پست، عملاً شرکت پست جمهوری اسلامی ایران با توانمندسازی خود در سنوات اخیر، خصوصاً در بخش توسعه خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات، امکان ایفای نقش مؤثر در زنجیره ارزش اغلب بخشهای اقتصادی را دارد و میتواند در حوزه کسبوکارهای کوچک رونقی اساسی بوجود آورد.
او ابراز کرد: یکی از مهمترین مزیتهای پست کشور به دلیل شبکه گسترده آن، امکان فعالیت در نقاط کم برخوردار و روستاهاست. حضور نماینده پست در دفاتر ICT روستایی فرصت گرانقدری است که میتواند با مدیریت و ارائه خدمات پستی بصورت یکپارچه، ثمرات و نتایج بسیاری، بویژه در توسعه اقتصاد روستایی و عشایری به همراه داشته باشد. علاوه بر فعالیتهایی که هماکنون پست برای سازمانهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و … کشور حوزه کسبوکارهای بیمه، گردشگری، بهداشت و درمان (دارو، آزمایشهای بالینی و …)، محصولات هنری و فرهنگی و همچنین کسبوکارهای مختلف در مناطق روستایی، موقعیت مناسب برای حضور پست و کمک به توسعه و ایجاد ارزش افزوده برای فعالیتهای آنها، را دارا هستند.
مهری با بیان اینکه علاوه بر فعالیتها و خدمات سنتی پست و فعالیتهایی که پست در حوزههای مختلف بازار انجام میدهد، خدمات نوین پست را میتوان در سه بخش طبقهبندی کرد، گفت: خدمات اطلاعرسانی و تبلیغات هدفمند، در “بازار تبلیغات” و بخش بازاریابی و اطلاعرسانی، پست با ابزارهای کارآمد و هدفمند که به دلیل هزینههای بسیار پایین نسبت به دیگر رسانههای تبلیغاتی و همچنین در اختیار داشتن بانک اطلاعاتی کدپستی، دارای مزیت رقابتی است.
*خدمات لجستیکی و توزیع*
مدیر عامل شرکت پست خاطر نشان کرد: در “بازار حملونقل، توزیع و لجستیک”، پست با دو ابزار شبکه خطوط پستی و شبکه منحصر به فرد توزیع خود، به صورت سنتی اصلیترین و گستردهترین شبکه ارتباطات فیزیکی را در اختیار دارد. علاوه بر این در سالهای اخیر روند رو به رشد بهرهبرداری از امکانات و ابزارهای فناوری اطلاعات در زیرساختها و فرایندهای عملیاتی، از سویی کیفیت و کارایی شبکههای سنتی را به شدت افزایش داده است؛ به عنوان مثال استفاده سیستم بارکد و RFID برای رهگیری مرسولات و کیسههای پستی، دستگاههای PDA برای توزیع، سیستم GPS برای کنترل ناوگان حملونقل و … در بهبود کیفیت و ارتقای بهرهوری این حوزه نقش مهمی داشتهاند. از سوی دیگر سرویسهای جدیدی در این بخش طراحی، راهاندازی و پیادهسازی شده است که عملاً شرایط جدیدی را برای حضور پست در کسبوکارهای جدید بوجود میآورد.
وی با بیان اینکه در بازار ارتباطات، پست نقشهای سنتی و شناخته شده خود در سطح داخله و بینالمللی را در دو بخش “پستنامهها” و “امانات” انجام میدهد، گفت: اگر چه به دلیل ظهور آلترناتیوهای جدید، حجم مبادلات پستنامهها متناسب با رشد اقتصاد افزایش ندارد اما آمارها نشان میدهد که این بخش کماکان دارای رشد بوده و محتوای پستنامهها به سمت اسناد و مدارک تغییر کرده است.
او افزود: همچنان که اشاره شد بهرهگیری از فناوری در ارائه خدمات پستی عملاً موجب ارتقاء قابلیتهای خدمات شده است. ارائه خدمات دوسویه، رهگیری مرسولات، امضای الکترونیکی، باجه معطله الکترونیکی و … در همین راستا صورت گرفته است.
مهری بار دیگر پست را گستردهترین شبکه ارتباطات فیزیکی کشور دانست و مطرح کرد: پست به سبب ماهیت ذاتی و ظرفیتها و توانمندیهایی که دارد، میتواند در همه حوزههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه ایفای نقش نموده و اثرگذاری مثبتی در شاخصهای کلان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور داشته و در زمینه افزایش سطح رفاه عمومی و بهرهوری ملی کارگشا باشد.
وی گفت: یکی از مهمترین کارکردهایی شرکت پست نقش و اثری است که میتواند در زنجیره ارزش دیگر کسبوکارها و همچنین توسعه اقتصاد و اشتغال داشته باشد. تحلیلهای صورت گرفته نشان میدهد که میزان این اثرگذاری قابل توجه بوده و هنوز ظرفیتهای زیادی برای اثربخشی بهتر آن وجود دارد.
او خاطر نشان کرد: نکته حائز اهمیت توجه به شرایط فعلی حاکم بر فعالین بخش پست کشور است. از آنجا که بر اساس مصوبات قانونی موجود، فعالیتهای پستی انحصاری تلقی میشود اما در عمل سهم اصلی بازار ارتباطات پستی، خصوصاً در حوزه فعالیتهای دارای ارزش افزوده، توسط فعالان بخش خصوصی انجام میشود که متأسفانه فاقد چارچوبهای قانونی مدون و نظارت و کنترل لازم هستند و خدمات ارائه شده توسط آنها به صورت جزیرهای و سود محور انجام میشود.
رئیس هیات مدیره پست گفت: به نظر میرسد ساماندهی بخش پست و انجام فعالیتها بر اساس الگوهای نظاممند و فرآیندمحور که در آن هزینه تمام شده و بهرهوری مدنظر باشد، قطعاً میتواند کارآمدی بخش پست کشور را در ارتقای سطح بهرهوری ملی و کمک به توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر نماید.