عباس عبدی، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، با انتقاد از تداوم فیلترینگ در کشور، تأکید کرد: «اگر منافع بدیهی کشور از جمله رفع فیلترینگ عملی نشود، نمیتوان انتظار داشت سایر وعدههای آقای پزشکیان نیز محقق شود.»
وی افزود: «از این پس، مسئولیت ادامه فیلترینگ بر عهده آقای پزشکیان است و دیگر نمیتوان آن را به دولتهای پیشین نسبت داد.»
این در حالی است که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور فعلی ایران، پیش از انتخابات وعده داده بود که مشکل فیلترینگ را بهطور جدی پیگیری و برطرف خواهد کرد. با این حال، به نظر میرسد امیدها برای تحقق این وعده در حال کاهش است و هنوز اقدام عملی مشخصی در این زمینه صورت نگرفته است.
سابقه فیلترینگ در ایران
مسدود کردن سایتهای اینترنتی در ایران سابقهای طولانی دارد. در ابتدا عمدتا وجود محتوای غیراخلاقی باعث فیلتر شدن برخی سایتها عنوان میشد، سپس بهتدریج مدیران سایتهای داخلی نیز تذکرهایی دریافت میکردند که ار آنها خواسته میشد برخی صفحات(غالبا نامطلوب) خود را حذف نمایند،اما این تذکرات بعدها گسترش یافت و حتی برخی سایتهای پربیننده نیز عمدتا به دلایل سیاسی مشمول فیلترینگ شدند.
مسئولیت این اقدام در ابتدا با کمیته تعیین مصادیق مجرمانه(که اصطلاحا کمیته فیلترینگ نامیده میشد) بود، اما بعدها نهادهای دیگری از جمله امنیتی و قضایی هم وارد میدان شدند و دایره مسدود کردن سایتها گسترش یافت. این روال زمانی شدت گرفت که برخی پلتفرمها و شبکههای اجتماعی رسما و بهشکل دائمی فیلتر شدند؛ از سرویسهای خدمات بلاگ مانند بلاگاسپات گرفته تا یوتیوب و فیسبوک و توییتر و تلگرام و… نهایتا در سال ۱۴۰۱ و پس از بروز برخی ناآرامیهای اجتماعی، فیلترینگ دو پلتفرم مشهور و پرکاربرد اینستاگرام و واتساپ نیز به دستور سران قوای سهگانه و بدون محدودیت زمانی انجام شد.
در تمام این سالها با وجود انتقادات و اعتراضات فراوان، تلاش جدی برای رفع این محدودیتها انجام نشد، اما گاه تبلیغاتی برای حل این مشکل صورت میگرفت، از جمله ابراهیم رییسی رییس جمهور پیشین قبل از انتخاب به این سمت، وعدههایی برای حل این مسئله داده بود که البته به سرانجامی نرسید.
وعده پزشکیان: فیلترینگ رفع می شود
مسعود پزشکیان اما در زمان تبلیغات برای انتخابات به مقام ریاست جمهوری، حل مشکل فیلترینگ را به عنوان یکی از اهداف مشخص و اصلی خود عنوان کرد، اما پس از انتخاب، عمدتا سکوت پیشه کرد، هر چند مقامات دولتی اعلام میکردند که مشغول رایزنی برای از طریق گفتوگو و مذاکره با مسئولین دیگر است، و از جمله رضایت سران قوا برای رفع فیلترینگ بدست آمده است، اما تاکنون نتیجهای عملی حاصل نشده است.
دولت پزشکیان: در رفع فیلترینگ موفق نبودهایم
با گذشت بیش از یک ماه از آغاز به کار دولت مسعود پزشکیان، مسئولان دولتی صراحتاً از ناکامی در تحقق وعده رفع فیلترینگ سخن میگویند.
محمدجعفر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور، اعلام کرد: «۶۰ درصد مردم با فیلترینگ مخالفاند و سالانه حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان هزینه فیلترینگ بر مردم تحمیل میشود، اما در حال حاضر شورای عالی فضای مجازی با ۱۵ عضو حقیقی، رفع فیلتر را به صلاح نمیداند. باید این افراد را قانع کنیم که فیلترینگ حتی میتواند امنیت کشور را نیز به خطر بیندازد، چرا که دشمنان با استفاده از همین ابزارها به اطلاعات مردم دسترسی پیدا میکنند.»
قائمپناه با اشاره به موانع تصمیمگیری در این حوزه، عملاً شورای عالی فضای مجازی را مانع اصلی در مسیر رفع فیلترینگ معرفی کرد.
در همین راستا، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، نیز در پاسخ به اعتراض دانشجویان گفت: «شما درست میگویید. رئیسجمهور در اجرای برخی وعدههایش، از جمله رفع فیلترینگ، تاکنون موفق نشده است.»
عبدی: مسئولیت ادامه فیلترینگ با دولت پزشکیان است
عباس عبدی، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، با انتقاد از عدم تحقق وعدههای دولت در حوزه فضای مجازی، گفت: «توجیهاتی مانند ‘نمیگذارند’ یا ‘برخی مخالفاند’ قابل قبول نیست. از این پس، مسئولیت ادامه فیلترینگ مستقیماً متوجه دولت و شخص آقای پزشکیان است.»
او تأکید کرد: «اگر کسانی بتوانند در برابر منافع بدیهی کشور مانند رفع فیلترینگ بایستند، پس نمیتوان انتظار تحقق سایر وعدههای رئیسجمهور را داشت.»