استفاده از تجهیزات مبتنی بر فناوری و یا هوشمند سازی ساختمانها، امروزه یکی از نیازهای ضروری در اعمال مدیریت مصرف انرژی است که به با بکار بردن این تجهیزات میتوان تا 40درصد در مصرف برق صرفه جویی کرد.
«ساختمان هوشمند» امروزه در جهان به یکی از پایه های اساسی طراحی و اجرای ساختمان تبدیل شده است زیرا این ساختمان ها علاوه بر آرامش و راحتی – که برای کاربران خود به همراه دارد – صرفه جویی قابل توجهی نیز در مصرف انرژی ایجاد می کند.
«علیرضا احمدی یزدی» معاون دفتر مدیریت مصرف توانیر پارسال درباره هوشمندسازی و استفاده از فناوری های نوین برای کاهش مصرف انرژی به ایرنا گفت: مطالعه و تجربه ها نشان داده است که با بهره گرفتن از اینترنت اشیا و هوشمندسازی، مصرف برق را می توان تا 50 درصد کاهش داد.
وی تاکید کرد: این کاهش مصرف بدون ایجاد مشکل در رفاه مشترکان محقق می شود، به شکلی که اینترنت اشیا و هوشمند سازی اگر فقط در بخش روشنایی و سرمایش بکار گرفته شود، مصرف برق 15 تا 20 درصد کاهش می یابد.
** ساختمان هوشمند چیست؟
ساختمان هوشمند براساس تعاریفی که در متون علمی ذکر شده، مجموعه ای ازسخت افزارها و نرم افزارهایی است که برای رصد و کنترل یکپارچه بخش های مختلف ساختمان نصب می شوند.
وظیفه این مجموعه پایش مداوم بخش های مختلف ساختمان و فرمان دادن به آنها به نحوی است که عملکرد اجزای مختلف ساختمان متعادل با یکدیگر باشد.
این مجموعه می تواند در شرایط بهینه و با هدف کاهش مصارف ناخواسته، تخصیص منابع انرژی را فقط و فقط به فضاهای که درحین بهره برداری از پیش تعیین شده و یا مدنظر کاربر باشد، اعمال کند.
بنابراین، ساختمان هوشمند ساختمانی است که مدیریت بهینه ای بر مصارف انرژی لحاظ می کند.
*مصرف انرژی در بخش خانگی ایران 4 تا 5 برابر کشورهای اروپایی
سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق ایران (ساتبا) در گزارشی اعلام کرده است مصرف انرژی در ساختمان های ایران در هر متر مربع معادل 30 مترمکعب گاز است؛ این درحالی است که در کشورهای اروپایی مصرف انرژی در ساختمان و در هر مترمربع معادل 6 مترمکعب گاز است؛ بدین ترتیب ساختمان های ایران 4 تا 5 برابر کشورهای اروپایی انرژی مصرف می کنند.
این میزان مصرف بی رویه ضرورت استفاده از تجهیزات نوین و بخصوص تجهیزات هوشمند سازی را چند برابر می کند.
در همین زمینه «طهماسب داوودی» که مجری طرح ساختمان های هوشمند است در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، این نوع از ساختمان ها را یکی از فناوری های نوین جهانی می داند که می تواند 50 درصد در مصرف انرژی کاهش ایجاد کند.
وی که خود طراح سیستم مدیریت انرژی در ساختمان است، اعتقاد دارد: شدت مصرف انرژی در کشورمان راه چاره ای مگر استفاده از سیستم هایی که بر اساس فناوری اطلاعات و ارتباطات عمل می کنند، باقی نمی گذارد؛ تجهیزاتی که بدون دخالت عامل انسانی مدیریت بهینه ای در مصرف انرژی اعمال کنند.
داودی گفت: ساختمان های هوشمند علاوه بر کاهش قابل ملاحظه در مصرف انرژی، ارتقای وضعیت حفاظت و امنیت ساختمان را نیز دنبال می کند.
* سیستم های سرمایشی پاشنه آشیل مصرف انرژی
مصرف انرژی در بخش سیستم های سرمایشی بیش از پیش شده است به گونه ای که «محمد حسن متولی زاده» مدیرعامل توانیر پنجم اسفندماه در همایشی با تاکید بر اینکه حدود 40 درصد بار تابستان مربوط به سیستمهای سرمایشی است، گفت: این رقم سالیانه با شیب تندی در حال افزایش است؛ به طوری که در هر سال حدود 850 هزار کولر گازی در کشور ما اضافه میشود و همین اقلام نزدیک به دو هزار مگاوات به بار شبکه برق کشورمان در تابستان اضافه میکند.
وی خاطرنشان کرد: اگر به بهینهسازی مصرف توجه نداشته باشیم باید به شکل مستمر هزینههای هنگفتی برای افزایش تولید برق داشته باشیم تا بتوانیم نیازهای این چنینی را که با بهینه سازی قابل کنترل خواهد بود، تامین کنیم.
ساختمان های هوشمند یکی از راهکارهای مناسب و اساسی برای اعمال مدیریت مصرف بهینه در این بخش به شمار می روند.
طهماسب داودی در این باره می گوید: در ساختمان هوشمند، تجهیزات سرمایشی بر اساس نیاز برنامه ریزی می شوند، به عنوان مثال می توان به این تجهیزات برنامه داد زمانی که افراد در ساختمان حضور ندارند سیستم های سرمایشی را خاموش کرده و هنگامی هم که حضور دارند براساس شدت گرما سرمایش لازم را اعمال کنند و بدین ترتیب یک دمای مطبوع اعمال شود.
به گفته وی، استفاده از سیستم های هوشمند مدیریت انرژی ساختمان با اعمال مدیریت صحیح از هر گونه مصرف بیش از اندازه جلوگیری کرده و در عین حال هیچ آزاری را متوجه ساکنان نخواهد ساخت.
این کارشناس بخش ساختمان های هوشمند می گوید: استفاده از تجهیزات هوشمند در ساختمان ها و یا به عبارتی دقیق تر «ساختمان هوشمند» علاوه بر اعمال مدیریت بهینه بر مصارف و کاهش هدررفت منابع، ایمنی و عمرساختمان ها را افزایش می دهد؛ زیرا با جلوگیری هوشمندانه از نشتی های متعارف که خطراتی برای ساختمان ها در پی دارد عمر بهینه ساختمان افزایش خواهد یافت.
وی می گوید: این تجهیزات در مواقع بروز حوادث طبیعی می تواند با اعمال قطعی های ضروری میزان خسارت های ناشی از زلزله و یا سایر بلایای طبیعی را کاهش داده و محیطی امن ایجاد کند.
اکنون و با توجه به شرایط کشورمان استفاده از فناوری های نوین در ساختمان ها علاوه برکاهش مصرف انرژی می تواند گامی مهم در حفاظت از محیط زیست باشد.