اگنا – تا چند سال پیش، نیازهای اولیه هر انسانی، آب، غذا و مسکن بود، اما در هزاره سوم باید اینترنت را نیز به این نیازها اضافه کرد. با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، اینترنت و قابلیت دسترسی به محتویات آنلاین آن را به کالایی اساسی برای بسیاری از مردم تبدیل کرده است. هم‌اکنون کمتر کسب‌وکاری است که نیازی به اینترنت نداشته باشد، حتی تجارت که حرفه‌ای باستانی به حساب می‌رود، اکنون بدون دسترسی به اینترنت قابل انجام نیست. ازسوی دیگر امروزه با استفاده از برنامه‌های آنلاین می‌توان در خانه هزارویک کار انجام داد. با این وجود نمی‌توان ادعا کرد تمام خانوارها و افراد همیشه به اینترنت دسترسی دارند. یک بعد غیرقابل انکار دسترسی ٢۴ساعته به اینترنت هزینه آن است. هرچند در بسیاری از حرفه‌ها و حتی خانه‌ها نیاز به اینترنت قابل چشم‌پوشی نیست، اما گاهی اوقات هزینه آن سرسام‌آور می‌شود. درهمین راستا درآمد افراد درمناطق مختلف مشخص می‌کند مردم چقدر می‌توانند برای دریافت اینترنت هزینه کنند.
قیمت‌های ADSL ایران رقابتی نیست
شیوا سعیدی در روزنامه شهروند نوشت: عمر اینترنت ADSL در ایران به ١٠سال نمی‌رسد. ازسوی دیگر درخصوص فناوری‌های مرتبط با اینترنت پیشرفت چندانی درکشور حاصل نشده و این یکی از نقاط ضعف صنعت مخابرات ایران به شمار می‌رود. این درحالی است که از لحاظ رده‌بندی سرعت، ایران در قعر این جدول و درکنار کشورهای توسعه‌نیافته آفریقایی قرار دارد و سرعت اینترنت خانگی در ایران به‌طور دستوری تعیین می‌شود. درهمین راستا گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد قیمت اینترنت مصرف‌کننده نهایی در ایران ٢۵برابر قیمت واردات پهنای باند است. کارشناسان معتقدند تعدد نهادهای تصمیم‌گیرنده دراین زمینه مشکل‌ساز شده است. به بیان دیگر تعدد تصمیم‌گیرندگان و قوانین دست‌وپاگیر باعث شده درحوزه پهنای باند با چالش‌هایی مواجه شویم. این درحالی است که بازار انحصاری پهنای باند در دست دولت است و شرایط سختی برای ورود اپراتورها به این زمینه وجود دارد.
ازسوی دیگر شرکت‌های ارایه‌کننده خدمات ADSL نیز رقابتی عمل نمی‌کنند و قیمت‌هایشان تا حد زیادی مشابه یکدیگر است. تمام این موارد نشان می‌دهد بازار ADSL ایران جای رشد زیادی ندارد، زیرا انحصاری است. درهمین زمینه وب‌سایت‌های Numbeo و expatistan آمارهای جالبی درباره متوسط هزینه اینترنت درخانوارهای مختلف در سراسر جهان ارایه می‌کنند. براساس رده‌بندی وب‌سایت numbeo، ایران رتبه دهم در رده‌بندی کشورها با گران‌ترین هزینه اینترنت ADSL را دارد. در این منبع هزینه ١٠ مگابایت برثانیه اینترنت نامحدود ADSL درایران مبلغی معادل ٨۴,۴٧دلار(با دلار ٣۵٠٠تومانی معادل ٢٩۴هزارتومان) عنوان شده است. این درحالی است که درآمد ماهانه قابل تصرف هر فرد ۴٨٧دلار(حدود یک‌میلیون و٧٠٠هزارتومان) محاسبه شده است.
١٠٢۴ کیلوبایت برثانیه، بیشترین سرعت اینترنت در امارات
براساس آمار موسسه پژوهشی Arab Advisors درسال ٢٠١٠ میلادی قیمت پهنای باند در امارات متحده عربی میان ١٩ کشور خاورمیانه، رده چهارم را دارد. دراین کشور هزینه اینترنت ADSL با توجه به سرعت آن بسیار گران است و بیشتر افراد ترجیح می‌دهند از اینترنت موبایل استفاده کنند. براساس پژوهش این موسسه دراین منطقه سرعت ١٠٢۴ کیلوبایت برثانیه متعارف‌ترین سرعت ارایه‌شده در منطقه خاورمیانه است. این درحالی است که متوسط هزینه سالانه اینترنت ADSL برای یک خانوار با سرعت ١٠٢۴ کیلوبایت برثانیه حدود ٧٣۶,۴دلار تخمین زده می‌شود. «زین البرگان» تحلیلگر ارشد موسسه
Arab Advisors دراین‌باره می‌گوید: درکشورهای خاورمیانه مانند امارات متحده عربی، لبنان، تونس و غیره اپراتورها سعی نمی‌کنند قیمت اینترنت ADSL را بکاهند زیرا تقاضا در این منطقه همیشه تضمین شده است. همچنین براساس اطلاعات وب‌سایت اپراتور اتصالات در دوبی در این کشور هزینه مودم حدود ١٠٢دلار محاسبه شده است. هزینه اینترنت ADSL خانگی نیز بین ٩۵ تا ۵۴۴دلار ذکر شده است. ازسوی دیگر وب‌سایت NUMBEO نیز هزینه ماهانه اینترنت ١٠ مگابایت برثانیه را ٨۶,٠۵دلار محاسبه کرده است. این درحالی است که متوسط درآمد ماهانه مردم این کشور ٣١٨٧دلار (حدود ١١میلیون و١١۶هزارتومان) نیز تخمین زده شده است. در رده‌بندی گران‌ترین اینترنت‌های ADSL خانگی سایت NUMBEO، امارات متحده عربی در رده یازدهم و پس از ایران قرار دارد.
اینترنت بدون محدودیت برای کاربران خانگی در بلژیک
درحوزه زیربنای مورد نیاز برای اینترنت، بلژیک کشور پیشرفته‌ای به حساب می‌آید که تعداد کاربران اینترنت آن درجهان بسیار زیاد است. دراین کشور تهیه‌کنندگان خدمات اینترنت معمولا سرعت دانلود ٢٠ تا ٢٠٠Mbit/s (مگابیت برثانیه) را به کاربران خود ارایه می‌کنند. سرعت آپلود نیز ۵١٢ کیلوبایت برثانیه تا ١٠ Mbit/s است. در گذشته اپراتورهای اینترنت محدودیت‌هایی درخصوص پهنای باند برای کاربران خود ایجاد می‌کردند اما دراین اواخر چنین روندی از بین رفته است، زیرا زیربنای اینترنت بلژیک بسیار گسترده شده است. بلژیک با ٨,۶میلیون کاربر اینترنتی چهل‌وسومین کشور دنیا از لحاظ تعداد کاربران به حساب می‌آید. دراین کشور کاربران ADSL ٣.۶میلیون نفر تخمین زده می‌شوند که ٣۴.١درصد جمعیت بلژیک را تشکیل می‌دهند. همچنین آمار رسمی این کشور نشان می‌دهد درسال ٢٠٠۴ میلادی حدود ٩٠درصد جمعیت به اینترنت ADSL متصل شده بودند. بنابراین تعجبی ندارد دراین کشور اینترنت ADSL ارزان و در دسترس همگان باشد. دراین کشور هزینه ماهانه ١٠ مگابایت برثانیه اینترنت پرسرعت ۴۶.١١دلار (حدود ١۶١هزارتومان) محاسبه شده است. این درحالی است که متوسط درآمد قابل تصرف مردم این کشور ٢٠۵۴دلار (٧میلیون و١٨٩هزارتومان) برآورد شده است. در رده‌بندی گران‌ترین اینترنت‌های ADSLهای خانگی وب‌سایت NUMBEO بلژیک رتبه ٣۶ قرار دارد.
۵٩هزار مدرسه روس مجهز به ADSL
درفهرست numbeo از گران‌ترین اینترنت‌های جهان، روسیه رتبه صد‌وبیستم را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر این کشور دومین اینترنت ADSL ارزان خانگی را دراختیار شهروندانش قرار می‌دهد. این درحالی است که از سال ٢٠١۵ میلادی دسترسی به انواع مختلف اینترنت دراین کشور تسهیل شده است. روسیه در زمینه گسترش اینترنت و افزایش تعداد کاربران اینترنتی خود درجهان پیشتاز است. در سال ٢٠٠٩ میلادی نرخ نفوذ اینترنت دراین کشور به ٣۵درصد رسید. این درحالی بود که بیشتر کاربران آن جوانان ١٨ تا ٢۴ساله در مناطق شهری بودند. این کشور در سپتامبر ٢٠١١ جایگاه آلمان را به‌عنوان نخستین کشور با بازدیدکنندگان وب‌سایت‌های آنلاین را به خود اختصاص داد. این درحالی است که تحقیقی در مارس ٢٠١٣ نشان داد زبان روسی، دومین زبان متداول در فضای وب شناخته شد. دراین کشور اینترنت رونت (Runet) نیز گفته می‌شود. درسال ٢٠٠٧ میلادی «دیمیتری مدودف» رئیس‌جمهوری وقت روسیه اعلام کرد که تمام ۵٩هزار مدرسه این کشور به اینترنت متصل خواهند شد. در این کشور هزینه ماهانه ١٠ مگابایت برثانیه اینترنت ADSL ۵,۶٨دلار(٢١هزارتومان) تخمین زده می‌شود. این درحالی است که متوسط درآمد قابل تصرف فرد دراین کشور ۵٣۴.٠٧دلار (یک‌میلیون و٨٩۶هزارتومان) محاسبه شده است.
موانع جهانی برای دسترسی به اینترنت
هزینه اینترنت ADSL باری بر دوش خانوار در سراسر جهان
گزارش «وضع برقراری ارتباط؛ گزارشی جهانی درباره دسترسی به اینترنت» که توسط شرکت زیرمجموعه فیس‌بوک تهیه می‌شود، میزان و نحوه دسترسی افراد به اینترنت در سراسر دنیا را بررسی می‌کند. براساس نسخه ٢٠١۶ این گزارش تعداد کاربران اینترنت که درسال ٢٠١۴ میلادی ٢,٩میلیارد نفر تخمین زده می‌شد، در ٢٠١۵ میلادی به ٣.٢میلیارد نفر رسید. به این ترتیب تعداد افرادی که از اینترنت استفاده نمی‌کنند، از ۴.٣میلیارد به ۴.١میلیارد نفر کاهش یافت. به عبارت دیگر محاسبه‌ای ساده نشان می‌دهد درسال ٢٠١۵ میلادی ۴٣درصد جمعیت جهان کاربران اینترنتی بوده‌اند. به نوشته این تحقیق در زمینه دسترسی به اینترنت ۴ معضل وجود دارد که شامل دسترسی به اینترنت، هزینه اینترنت، برقراری ارتباط به وسیله اینترنت و آمادگی برای استفاده از آن می‌شود.
درحوزه دسترسی، ساخت گوشی‌های همراه هوشمند تحول مهمی به شمار می‌رود، زیرا به افراد اجازه می‌دهد درهرمکان و زمانی به اینترنت دسترسی داشته باشند. درحقیقت بسیاری از کاربران اینترنتی از تلفن‌های هوشمند خود برای اتصال به شبکه استفاده می‌کنند. براساس این گزارش درسال ٢٠١۴ میلادی ٧٣درصد جمعیت جهان از طریق پهنای باند موبایل به اینترنت متصل می‌شدند که این رقم با ۴درصد افزایش درسال ٢٠١۵ میلادی به ٧٨درصد رسید. همچنین تعداد افراد فاقد پهنای باند موبایل درجهان از ١,٩ به ١.۶میلیارد نفر درسال ٢٠١۵ رسیده است. مشکل دیگر در زمینه دسترسی به اینترنت هزینه آن است. هرچند اکنون بیش از دودهه از ظهور اینترنت و حدود ١۵سال از فراگیرشدن آن می‌گذرد، اما هنوز هم هزینه آن برای بسیاری از خانوارها درنقاط مختلف جهان بارسنگینی به حساب می‌آید. درگزارش «وضعیت برقراری ارتباط» این شاخص نیز سنجیده شده است. براساس یافته‌های این گزارش درپایان ٢٠١۴ میلادی تعداد خانوارهایی که می‌توانستند هزینه ۵٠٠ مگابایت دیتای موبایل را تقبل کنند، نسبت به ٢٠١٣ میلادی ۴٣درصد افزایش یافته است. درهمین راستا ٢.٧میلیارد نفر که کاربر موبایل نیستند، باید ٣برابر هزینه دیتای موبایل پرداخت کنند تا بتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند. این درحالی است که در برخی نقاط جهان تنها راه دسترسی به خدمات آنلاین دستگاه موبایل است.
یکی دیگر از مشکلات در راه گستردگی اینترنت و تعداد کاربران آن به محتویات اینترنتی است. درحال حاضر صفحات وب به ۵۵ زبان زنده دنیا وجود دارد. درهمین راستا ۵٨درصد افرادی که زبان اصلی‌شان یکی از زبان‌های مربوط اینترنتی است، از اینترنت استفاده می‌کنند و درمقابل ۶٧درصد افراد از زبان‌های اینترنتی دیگر استفاده می‌کنند. همچنین دراین خصوص نباید میزان آمادگی استفاده از اینترنت را فراموش کرد. مهارت‌های استفاده از فناوری، آگاهی و درک از محتویات و همچنین موضع اجتماع و فرهنگ مردم در برابر استفاده از اینترنت نیز در روند استفاده از اینترنت تاثیرگذار است. براساس این تحقیق هنوز یک‌میلیارد نفر ازجمعیت جهان فاقد مهارت‌های سوادآموزی اولیه هستند. این درحالی است که زنان درکشورهای درحال توسعه ٢۵درصد کمتر نسبت به مردان از خدمات و محتویات آنلاین استفاده می‌کنند.
انتهای پیام
